هفته گذشته، اصفهان میزبان یک کارگاه سه روزه با عنوان «ریاضیات و هنر» بود. کارگاهی که باعث شد جمعی از دانشجویان و اساتید رشته‌های معماری و ریاضیات از شهرهای مختلف ایران و البته شهر اوتریخت هلند به اصفهان بیایند و سه روز به تحقیق و پژوهش در فصل مشترک دنیای ریاضیات و هنر بپردازند. برنامه‌های این همایش هر روز با یک سخنرانی، چند کارگاه، بازدید و نمایشگاه همراه بود. سخنرانی‌ها و کارگاه‌ها توسط اساتید ریاضی و هنر دانشکده ریاضی دانشگاه اتریخت هلند و دانشکده‌های ریاضی و هنر دانشگاه‌های ایران ارائه شدند و حصور در نمایشگاه‌ها و برنامه‌های جنبی برای عموم آزاد بود.

     از شاه گره تا درب امام

در اولین روز این کارگاه، پس از افتتاحیه، جان هوخندایک استاد ریاضی دانشکده اوتریخت هلند سخنرانی‌اش را با عنوان «ابعاد جهان در کتب و منابع قدیم» ارائه کرد. «گره در گره و شاه گره» عنوان اولین کارگاه این همایش بود که احمد منتظر و مهرداد حجازی، آن را برای مخاطبان ارائه دادند. سپس گوسن کارزنبرگ در کارگاهش درباره «کاشیکاری ایرانی در کلاس درس هلندی» صحبت کرد. کارگاه «کاربرد هندسه عملی در مثلث هنجار» عنوان مبحثی بود که ...

     فرصت دیدن مسجد جامع

در حاشیه آخرین بازدیدهای این همایش گاسن کارزنبرگ، یکی از اساتید هلندی حاضر در همایش درباره این رویداد، گفت: «من خیلی خوشحالم که در این همایش شرکت کردم. تجربه ویژه‌ای بود. شخصاً علاقه زیادی به کاشیکاری دارم و خب اینجا توانستم در کارگاه‌های مختلفی که اساتید ایرانی و هلندی در این مورد برگزار کردند، شرکت کنم. چیزهای زیادی یاد گرفتم...

     آموزش ریاضی با کاشیکاری ایرانی

جان هوخندایک، سرپرست گروه هلندی با اشاره به سابقه این همایش گفت: « سال 2006 هم چنین رویدادی را داشتیم البته با گروه کوچکتری و خب فواید زیادی برای دانشجویان و اساتید ایرانی و هلندی داشت. باعث شد متد جدیدی برای آموزش ریاضی در هلند ابداع کنیم. در این روش از کاشیکاری اسلامی برای آموزش مباحث ریاضی به دانش آموزان دبیرستانی و حتی دانشجویان استفاده کردیم. چنین دستاوردی در ایران هم اتفاق افتاد و در این همایش مباحث عمیق‌تر و جالب‌تری در کارگاه‌هایی که اساتید ایرانی ارائه دادند، دیدیم»...

      از دانشکده‌های ریاضی تا خانه‌های ریاضیات

استیون وپستر، استاد تاریخ ریاضی و ریاضی عمومی دانشگاه اوتریخت با اشاره به تجربه شرکت در همایش هنر و ریاضیات گفت: «من مدتی است که در زمینه کاشیکاری اسلامی تحقیق می‌کنم اما این بار کاشیکاری ایرانی را آمیخته با فرهنگ ایرانی یاد گرفتم. بیشتر از زمانی که در کشور خودم و از دور، بر روی این موضوع تحقیق می‌کردم، آموختم. و مجموعه‌ای از چیزهایی که اینجا آموختم را هفته آینده در کلاس درسم در اوتریخت برای دانشجویانم ارائه خواهم داد»...

روزنامه اصفهان زیبا
زمان انتشار: یکشنبه 9 مرداد ماه 1390
آدرس: روزنامه اصفهان زیبا، شماره 1317، ویژه نامه شبکه، صفحه سه، شماره بیست و هشتم

درباره‌ی رابطه‌ی مرورگر و بهره هوشی کاربر
کاربران اینترنت اکسپلورر
از بهره هوشی کمتری برخوردارند

بگو از چه مرورگری استفاده می‌کنی تا بگویم بهره هوشی‌ات چه قدر است! از زمانی که سر و کله‌ی روباه آتشین در وب پیدا شد، مرورگر مایکروسافت، آن ایی آبی رنگ معروف، کم کم به حاشه رانده شده و کاربران جدی‌تر وب، مدام از کاستی‌های آی‌ایی صحبت می‌کنند. همان‌طور که نسخه‌های جدیدتر فایرفاکس متولد می‌شدند، IE از چشم‌ها افتاد.

فایرفاکسی‌ها دربرابر اینترنت اکسپلورری‌ها
خبر جدید و عجیبی که این هفته در وب منتشر شد این بود که:« کاربران مرورگر اینترنت اکسپلورر از IQ پایین‌تری برخوردارند». داستان از این قرار است که...

روزنامه اصفهان زیبا
زمان انتشار: شنبه 13 شهریور ماه 1389
آدرس: روزنامه اصفهان زیبا، شماره   ، ویژه‌نامه دانش و فناوری- ستون تار 2.0، صفحه هفت

تار 2.0
معرفی سرویس پپیو
یک سرویس جدید؛ کبوتر نامه‌رسان سریع و قابل اعتماد!

اینترنت روز به روز گسترده‌تر می‌شود. سرویس‌ها و وبسایت‌های جدید راه‌اندازی می‌شوند. سرویس‌های قدیمی تغییر می‌کنند و آن‌هایی که توجیه اقتصادی ندارند، به راحتی از بین می‌روند. اگر سرویسی با استقبال کاربران روبه رو شود، وبسایت‌ها و سرویس‌های دیگری به عنوان مکمل یا جایگزین آن سرویس، مثل قارچ به سرعت در گوشه و کنار اینترنت سبز می‌شوند و....

اینترنت آمده تا کارها را آسان کند. تا به ما امکان انجام کارهایی را بدهد که فقط در رویاهایمان قابل دسترسی بودند. تصور کنید بیست سال پیش کسی می‌گفت بیایید فامیل‌هایتان را که در نقاط مختلف دنیا در محل کار یا خانه‌شان نشسته‌اند، ببینید و  با آن‌ها حرف بزنید البته به صورت رایگان. عکس‌العمل‌تان در برابر این پیشنهاد چه بود؟ اما حالا اینترنت پر است از ابزارهایی که امکان چت صوتی، تصویری گروهی را به شما می‌دهند...

روزنامه اصفهان زیبا
زمان انتشار: شنبه 22 خرداد ماه 1389
آدرس: روزنامه اصفهان زیبا، شماره 1002، ویژه‌نامه دانش و فناوری- صفحه هفت

«کتابخانه مرکزی دانشگاه کمبریج در اقدامی تازه امکان استفاده آنلاین از کتاب‌ها و دست نوشته‌های کمیاب علمی را برای علاقه مندان این کتاب ها فراهم کرده است.»

در سری نوشته‌های با عنوان «تار 2.0» سعی کرده‌ایم درباره‌ی ابزارهای و گوشه‌های جذاب و کاربردی دنیای وب 2.0 صحبت کنیم. این هفته خبری که در سایت خبرآنلاین به نقل از دیلی تگراف منتشر شد، ما را برآن داشت که سری به کتابخانه‌ی یکی از برترین دانشگاه‌های جهان بزنیم و از گردش مجازی در کتابخانه‌ای که قصد دارد به یک کتابخانه‌ی قرن بیست و یکمی تمام عیار تبدیل شود، لذت ببریم.

هر ترم چه قدر شهریه ی دانشگاه می پردازید؟! چه قدر برای کلاس های ویندوز، فتوشاپ، برنامه نویسی، زبان انگلیسی و ... پول می دهید؟! در چهل و چهارمین قسمت ستون اینترچت می‌خواهیم از روند نزولی هزینه‌های آموزش به کمک دنیای دوست داشتنی وب اشتراکی صحبت کنیم.
جاش کتن (Josh Catone) در پستی با عنوان «در آینده، هزینه آموزش، صفر خواهد بود!» در وبلاگ ماشابل، می نویسد:«امسال میانگین شهریه سالانه‌ی یک کالج خصوصی در آمریکا 25543 دلار و برای مدارس عمومی، به طور متوسط و بر اساس نوع مدرسه، 6585 دلار است. که این مبالغ به دلیل تورم، به ترتیب، 5.9 و 6.4 درصد نسبت به سال گذشته، افزایش داشته‌اند. تمام این ها نشان می‌دهد که برای خیلی از مردم، تحصیل در دانشگاه به دلیل گران بودن، دور از دسترس است. اما تصور کنید که بتوان با کمک ابزارهای رسانه‌های اجتماعی، هزینه‌های آموزش را به صفر رساند!»
او البته تاکید می‌کند که برخی آموزش‌ها هیچ وقت نمی‌توانند رایگان باشند. مثلاً شما نمی‌توانید یک جراح بشوید مگر اینکه در یک دانشگاه خوب، زیر نظر اساتید حرفه‌ای، به طور عملی و با استفاده از ابزارها و تجهیزات گران قیمت درمانی، در اتاق‌های جراحی، آموزش‌های لازم را ببینید. اما برای برخی علوم و مهارت‌ها، می‌توان به طور جدی، روی دنیای اینترنت حساب کرد! با کمک رسانه‌های اجتماعی می‌توان هزینه‌های ثابت، از جمله هزینه‌های اداری و فضای آموزشی، را کم کرد و با استفاده از منابع آزاد (Open source)، تجدیدپذیر و سازگار در اینترنت، هزینه‌ها را تا صفر تقلیل داد.
دانشگاه مردم!
دانشگاه مردم (The university of people) یک پروژه‌ی آنلاین آموزشی است که به وسیله‌ی سازمان ملل مطرح و راه‌اندازی شده؛ یک موسسه‌ی غیرانتفاعی با هدف فراهم کردن امکان آموزش برای کسانی که از عهده‌ی هزینه‌های دانشگاه‌های معمولی برنمی‌آیند.
این موسسه، صد درصد آنلاین است و از منابع درسی اپن‌سورس و آموزش اشتراکی (peer-to-peer learning) برای انتقال اطلاعات به دانش آموزان استفاده می‌کند. البته دانش آموزان باید برای درس خواندن در این موسسه، شهریه بپردازند و این هزینه، بر اساس شهر محل زندگی فرد، متفاوت است. اما از 100 دلار بیشتر نمی‌شود.
دو شرط برای پذیرش در این موسسه، وجود دارد؛ دانستن زبان انگلیسی و داشتن مدرک دیپلم. شای رشف (Shai Reshef)، مدیر پروژه، می‌گوید:«این پروژه برای هر کسی، نیست! شما باید زبان انگلیسی بلد باشید. یک کامپیوتر داشته باشید و ... تصور ما این بود که دانش‌جویان از طبقه متوسط رو به پایین و قشر ضعیف رو به بالا بتوانند از این دوره‌ها استفاده کنند؛ کسانی که می‌توانستند به دانشگاه بروند ولی این شانس را از دست داده‌اند.»

در حال حاضر، این دانشگاه فقط دو دوره دارد. دوره های «فناوری اطلاعات» و «مدیریت بازرگانی» که به گفته‌ی «رشف» دو تا از پرکاربردترین مدرک‌ها برای پیدا کردن شغل در سرتاسر جهان، محسوب می‌شوند. البته هنوز این مدرسه، نتوانسته اعتبار کسب کند و به همین دلیل به شرکت‌کنندگان، گواهی نامه اعطا نمی‌کند. ولی درحال رایزنی برای کسب مجوز هستند.
هر هفته، دانشجویان به سایت آموزشگاه وارد می‌شنود تا در کنفرانس‌ها شرکت کنند، مباحث درسی را با دانش آموزان دیگر دنبال کنند، محتوای آموزشی را دانلود نمایند، از دانش آموزان دیگر یا استادان داوطلب، کمک بگیرند. یا آزمون ها را برای رفتن به مراحل بعدی آموزش، انجام دهند. آزمون‌ها نیز، به طور خودکار امتیازدهی می‌شوند یا به وسیله‌ی جمعی از دانش آموزان دیگر بررسی می‌گردند.

ایده‌ی ابتکاری ام‌آی‌تی!

در آوریل 2001 دانشگاه ام‌آی‌تی خبر بی سابقه‌ای را در روزنامه نیویورک تایمز مطرح کرد. مسئولان دانشگاه خبر دادند که قرار است این دانشگاه دوره‌های درسی خود را به طور رایگان و آنلاین در اختیار مردم جهان قرار دهد. پس از این خبر، تا اکتبر 2002، پنجاه دوره‌ی کامل در قسمت ویژه‌ی سایت این دانشگاه که اپن‌کورس‌ور ((ocw.mit.edu نام دارد، قرار گرفت. و حالا، تقریباً هفت سال بعد، 1900 دوره‌ی کامل در بخش OpenCourseWare در سایت دانشگاه ام‌آی‌تی قرار گرفته است و قسمتی از مفاد درسی این دوره‌ها نیز در رسانه‌های اجتماعی دیگر، مانند: یوتیوب (YouTube)، فلیکر (Flickr) و آی‌تونزیو (iTunes U) منتشر شده‌اند.
 اما اتفاق مهم دیگری که افتاد، این بود که ابتکار پروژه‌ی دانشگاه آم‌آی‌تی بین 200 موسسه تحصیلات تکمیلی در سراسر جهان، گسترش یافت. و حالا دانشگاه‌های کوچک و بزرگی از سراسر دنیا، مفاد آموزشی خودشان را به طور آنلاین و رایگان در اختیار علاقمندان قرار می‌دهند. (اگر یادتان باشد، در یکی از شماره‌های قبلی همین ستون، درباره‌ی کانال مخصوصی که سایت یوتیوب برای دانشگاه‌ها، راه‌اندازی کرده‌بود، صحبت کردیم.)
پروژه‌ی اپن‌کورس‌ور، نمره یا امتیازی به کاربرانش نمی‌دهد. ولی به هر کسی اجازه می‌دهد که از هر جای دنیا، از مواد آموزشی بهترین دانشگاه‌های جهان به رایگان استفاده کند و این خود، امتیاز بزرگی است اگر فقط به فکر «مدرک» نباشیم! البته از آنجا که مواد درسی این پروژه‌، تحت لیسانس کریتیو کامنز (Creative Commons license) منتشر می شود، به این معنی که هرگونه استفاده ی غیرتجاری مجاز است، می‌توان تصور کرد که روزی، پروژه‌های غیرانتفاعی دیگر، مانند «دانشگاه مردم» از مفاد درسی ارائه شده‌ی این پروژه استفاده کنند و به این ترتیب، اعتبار بیشتری برای خود کسب کنند و کارآمدتر شوند.
اما اگر فکر می‌کنید اجرای این پروژه برای دانشگاه‌ها، رایگان یا ارزان تمام شده، کاملاً اشتباه می‌کنید. دانشگاه استنفورد تخمین می‌زند که هزینه آنلاین کردن دوره‌هایش، بین ده تا 15 هزار دلار برای هر دوره، است و البته دوره‌هایی که شامل ویدئو هستند، دو برابر هزینه دارند. اما اگر سرمایه‌گذاری اولیه برای تشکیل دوره‌ها و آنلاین قرار دادنشان را در نظر نگیریم، هزینه‌ی عمومی کردن دوره‌ها، فقط به اندازه‌ی پهنای باند مصرفی است که آن هم تقریباً رایگان می‌شود.

کتاب‌های درسی رایگان
بر اساس آمار سایت collegeboard.com، هزینه‌ی متوسط کتابهای درسی، منابع و تجهیزاتی که یک دانشجوی دوره‌ی لیسانس، در آمریکا می‌پردازد، 1077 دلار است. حالا تصور کنید که کتاب‌های درسی، رایگان باشند! و منابع درسی به طور آنلاین و بدون هیچ هزینه‌ای در اختیار دانشجویان قرار بگیرند.
پروژی ویکی‌کتابها (Wikibooks) که در سال 2003 و با هدف فراهم کردن منابع آزاد آموزشی، تحت مجوز کریتیو کامنز آغاز به کار کرد، کتابهای درسی نوشته‌ی داوطلبان را به طور آنلاین منتشر می‌کند. این سایت در حال حاضر، 38هزار صفحه کتاب درسی رایگان دارد که البته متاسفانه، تعداد زیادی از این کتابها، ناقص هستند. مانند «ویکی پدیا» که محصول همین شرکت است و در آن نیز، مقالات به وسیله ی داوطلبان در زمانی که وقت آزاد دارند، نوشته می‌شوند و به همین دلیل، کیفیت نوشته‌ها خیلی بالا نیستند.
اما مهمترین سری کتاب‌های موجود در این سایت، کتابهای Flat world knowledge هستند که به وسیله‌ی نویسندگان متخصص که برای این پروژه، زیر نظر موسسه کار می‌کردند و عموماً دارای مدارک بالایی مانند استاد تمامی هستند و یا تجارب کاربردی مفیدی در این زمینه دارند، نوشته شده اند. این سری کتاب‌ها تحت مجوز کریتیو کامنز منتشر می‌شوند و به همین دلیل، در حال حاضر، در تعدادی از دانشگاه‌های سراسر دنیا نیز تدریس می‌شوند.

سیبی که دو بار خورده می‌شود!

اگر در اینترنت به دنبال منابع آموزشی رایگان بگردید، نتایج زیاد و جالبی پیدا خواهید کرد. این روزها می‌توانید به کمک رسانه‌های اشتراکی زبان انگلیسی یاد بگیرید. اگر می‌خواهید فتوشاپ کار کنید، کافی است چند کتاب را دانلود کنید و... اینترنت پر است از جزوه‌ها، کتاب‌ها، ویدئوها، فایل‌های صوتی آموزشی رایگان یا ارزان و متخصصان داوطلبی که در فوروم‌ها و سخنگاه‌ها، آماده‌ی جواب دادن به سوالات فنی شما هستند.

و در آخر اجازه بدهید سخن جالب جاش کتن، را نقل کنم که با تاکید بر این که هزینه‌ی نهایی آموزش، به کمک شبکه‌های اجتماعی و روش‌های ابتکاری استفاده از آموزش‌های آنلاین، به سمت صفر میل خواهد کرد، می‌نویسد:« طبیعت آموزش این گونه است که با هزینه تولید می‌شود ولی بدون هزینه، می‌تواند بارها و بارها استفاده گردد. اگر من یک سیب بخورم. شما دیگر نمی‌توانی همان سیب را بخوری. اما اگر من چیزی یاد بگیرم هیچ دلیل وجود ندارد که شما نتوانید همان مطلب را یاد بگیرید! پس می‌توان مطمئن بود که در آینده هزینه آموزش، صفر یا نزدیک به صفر خواهد شد و این بدین معناست که شیب زمین بازی بیش از پیش برای همه یکسان خواهد شد!»