مجله معماری
زمان انتشار: خرداد ماه ۹۱
آدرس: مجله معماری، ماهنامه معماری و شهرسازی همشهری، بخش خبر و گزارش، صفحات ۱۹ تا ۲۹

نگاهی به کارگاه فهم معماری ایران از پنجره بوشهر
لذت تماشای دریا از روی شناشیل‌ها

 

ایران برای هر کدام از ما، وسعت ملموس متفاوتی دارد. نمی‌شود در تهران نشست و تصور کرد که ایران، کهن‌شهری دارد به نام شوشتر با سازه‌های آبی منحصر به فرد و خانه مرعشی و مستوفی. نمی‌شود تمام عمر در اصفهان زندگی و تصور کرد که گرگانی هست که از یک سمت به گمیشان و گنبد می‌رسد و می‌توانی شتر و کویر ببینی و از یک سمت به روستاهای الستان، بالاجاده، چینو و مایان که سبزند و در دل کوه. کم‌اند آدم‌هایی که تا بیرجند بروند برای دیدن مدرسه شوکتیه، باغ اکبریه و روستاهای خور، خوسف، بجد و فورگ که پر از درخت‌های دوست‌داشتنی زرشک است.

و خب لذت عمیقی نهفته است در دیدن جوانانی که از سرتاسر ایران می‌آیند، کاشان، شوشتر، گرگان، بیرجند و این بار بوشهر را ببینند، بفهمند و از دریافت‌هایشان بگویند؛ فرصتی که با کارگاه‌های فهم معماری ایران فراهم شده است. در آخرین روزهای فروردین ماه امسال، 261 جوان از سراسر ایران، شال و کلاه کردند و به بوشهر آمدند تا در «کارگاه فهم معماری ایران از پنجره بوشهر» شرکت کنند.

تا او دریا هسی تو زنده بویی
شروع رسمی «کارگاه فهم معماری ایران از پنجره بوشهر» به بهمن ماه برمی‌گردد وقتی که فراخوان کارگاه...

هم‌آوایی در موزه دریانوردی
شرکت کنندگان در «کارگاه فهم معماری ایران از پنجره بوشهر» از اولین ساعات روز 26 فروردین ماه، هر کدام از گوشه‌ای از ایران، به بوشهر رسیدند، مراحل...

غرق شدم، اسیر شدم ولی دریا را رها نکردمشرکت‌کنندگان، 4 روز فرصت داشتند که معماری و زندگی بوشهری را در خلال بازدید از عمارت دهدشتی، عمارت امیریه، کلیسای گریگوری، مدرسه گلستان، عمارت...

یک نقطه پررنگ دیگر
... و به این ترتیب «کارگاه فهم معماری ایران، از پنجره بوشهر» که این بار برنامه‌های جنبی مختلفی مانند: نمایشگاه‌های سفر سنگ، سواد تجارت، عکس در بنیاد ایران‌شناسی و خاطرات مصور، پایگاه عکاسی رو به روی عمارت تاریخی در حال تخریب ملک و صندوق‌های با عنوان «پای حرف‌های شما» داشت، به پایان رسید و به قول دکتر مهدی حجت، بوشهر را به نقطه آشنا و پررنگی در ایران ذهن همه ما چند صد نفری که این رویداد را تجربه کردیم، تبدیل کرد.

خواندن بیشتر ..

مجله معماری
زمان انتشار: فروردین ماه ۹۱
آدرس: مجله معماری، ماهنامه معماری و شهرسازی همشهری، بخش خبر و گزارش، صفحات ۱۸ تا ۳۰

گزارشی از مسابقه طراحی نمای برج‌های هزاره سوم
نمای هزاره سوم

چندین سال بود که سازه‌هایی بلندمرتبه، بدون نما و سکنه در بزرگراه همت، کنار پل شیخ بهایی، قد علم کرده‌بودند. تا این که قرار شد یک مسابقه بی‌سابقه معماری، سروسامانی به این سازه‌های غول‌پیکر بدهد؛ «مسابقه طراحی نمای برج‌های هزاره سوم» که توسط مرکز مطالعات و تحقیقات شهرسازی و معماری ایران به همراه معاونت شهرسازی و معماری شهرداری تهران و تعاونی مسکن آشیانه هلی کوپتر برگزار می‌شد.

فراخوان مسابقه، در آذرماه منتشر شد و علاقمندان فرصت داشتند تا نیمه بهمن ماه آثارشان را به دبیرخانه مسابقه ارسال کنند. برگزارکنندگان مسابقه از شرکت کنندگان خواستند تا طرح‌ها علاوه بر استفاده از آخرین امکانات تکنولوژیک صنعت ساختمان، ویژگی‌های مناسب یک عنصر شاخص در فضای شهری را هم داشته باشند. آثار، یک مرحله داوری شدند. سپس شرکت‌کنندگانی که طرح‌هایشان تایید شده بود، در فرصت تعیین‌شده، شیت‌هایشان را به دبیرخانه ارسال کردند.

روز دوم اسفند ماه، هیئت داوران، متشکل از مهندس ایرج کلانتری، دکتر مهدی حجت، مهندس کامران صفامنش، دکتر رسول میرقادری و مهندس حسین شیخ زین الدین طرح‌ها را بررسی و سه طرح مطلوب را از این میان، برگزیدند. در مراسم اختتامیه این مسابقه که نهم اسفند ماه در سالن همایش‌های کتابخانه ملی برگزار شد، علاوه بر معرفی و اهدای جوایز به آثار برتر، نمایشگاهی از آثار برگزیده هم برپا و از کتاب آثار نیز رونمایی شد.

نمایی که متعلق به همه تهران است

دکتر مهدی حجت، دکترای معماری از دانشگاه یورک انگلستان و عضو هیئت علمی پردیس هنرهای زیبای دانشگاه تهران است. در کارنامه حرفه‌ای او پایه‌گذاری سازمان میراث فرهنگی به چشم می‌خورد. دکتر حجت یکی از داوران مسابقه طراحی نمای برج‌های هزاره سوم بود.

وقتی یک معمار اثری را طراحی می‌کند،...

مهندس کامران صفامنش فارغ التحصيل معماری از دانشگاه تهران، طراحى و معمارى شهرى از دانشگاه برکلی (Berkeley) و کاربرد کامپیوتر در معماری از دانشگاه یوسی‌ال‎‌ای (UCAL) است. او پایه‌گذار انستیتوی پژوهشی تهران بوده است وی یکی از داوران مسابقه طراحی نمای برج‌های هزاره سوم بود.

 38 سال است که دارم راجع به شهر تهران و معماری‌اش کار می‌کنم. اولین کسی هستم که راجع به منظر شهری در تهران مقاله دادم و طرحی پیشنهاد کردم راجع به این که نمای شهر تهران باید معادل و متناسب با فرهنگ، شعور و زندگی مردم باشد...
 

نما و ماهیت برج

مهندس ایرج کلانتری، معمار برگزیده‌ی سال 1384 و فارغ‌التحصیل کارشناسی ارشد معماری از دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران است. او مدرس معماری در دانشگاههای تهران، علم و صنعت و دانشگاه آزاد اسلامی و موسس و رئیس هیات مدیره مهندسان مشاور باوند است. وی از ذاوران مسابقه طراحی نمایس برج‌های هزاره سوم بود.

 معماری یا خدمات مهندسی مشاور برای خلق یک اثر معماری یک پکیج یا بسته است. این بسته شامل یک مجموعه ملاحظات و یک کار مولتی دیسبیپلین است. باید بدانید که در کجای شهر، با چه همجواری‌هایی و با چه ویژگی‌هایی از نظر مورفولوژی زمین، دارید کار می‌کنید. پس بنابراین تسلط یا تلقی جامع داشتن از...

خلق را تقلیدشان بر باد داد

مهندس حمیدرضا سپهری مدیر عامل مرکز مطالعات و تحقیقات شهرسازی و معماری ایران است.

احساس کردم نمای این ساختمان می‌تواند به مسابقه گذاشته شود. چون یک ساختمان خاص است. کنار چند شریان خاص قرار دارد، سی و پنج، شش هزار مترمربع، نمای تخت و منظر شهری دارد. خیلی ساختمان می‌بینیم که شاید از این برج هم ارتفاع بیشتری دارند، ولی منظر شهری ندارند. شکل و مکان این برج این حساسیت را داشت که بتوانیم به مسابقه بگذاریمش. البته به مسابقه محدود فکر کرده بودم. ولی با دوستان که مشورت کردیم، نتیجه گرفتیم که مسابقه عام باشد تا ایده‌های بیشتری...

 

فن جدید طراحی نما

دکتر رسول میرقادری، مشاور عالی سازه برج‌های هزاره سوم و از داوران مسابقه

اصولاً من با برگزاری مسابقه موافق هستم چرا که از طریق برپایی مسابقه، می‌توان ایده¬های نو را شناسایی کرد. هماهنگی دقیق بین ساختار مسابقه با دیگر بخش‌های دست‌اندرکار بنا، موضوع بسیار مهمی است. مثلاً تفکر پشت پیدایش مسابقه‌ای برای نمای یک بنا، نباید دور و گسسته از خود بنا باشد. چرا که نمی‌شود طراحی نما را از دیگر اجزای تشکیل‌دهنده یک بنا جدا کرد. نما باید با سازه، بنا و تمامی قسمت¬های شکل‌دهندة یک بنا...

داستان برج‌های هزاره سوم

دکتر محمد صیادی نژاد، مدیرعامل شرکت تعاونی مسکن آشیانه هلی کوپتر.

شروع پروژه برج‌های واقع در بزرگراه همت، به حدود 18 سال پیش، وقتی زمین برج خریداری شد، برمی‌گردد.  این سیر از سال 72 شروع شد و در سال 75 مصوبه‌ای در شهرداری تهران صادر شد. در این مصوبه، به برج 29 طبقه با 575 واحد مسکونی 75 متری و حدود 100 واحد تجاری مجوز در زمینی به مساحت 7400 متر داده شد. سپس بین سال‌های 76 تا 80، پروژه به علت مشکلاتی متوقف شد. در حالی که فقط حدود 50 تا 60 درصد خاک‌برداری انجام شده بود. در سال 81 هیئت مدیره فعلی،... 

مستند برج‌های هزاره سوم

از آنجا که مسابقه طراحی نمای برج‌های هزاره سوم، مسابقه‌ای متفاوت و بی‌سابقه بود، از حمید سهیلی مظفر، مستند ساز با سابقه ایران، خواسته شد که فیلم مستندی از مراحل مختلف برگزاری این مسابقه تهیه نماید. «حمید سهیلی مظفر» از مستندسازان نام‌آشنای ایران در حوزة هنر و معماری است که کار سینمایی را از سال 1352 آغاز کرده است. 14 فیلم مستند...

خواندن بیشتر ..

مجله معماری
زمان انتشار: دی ماه 1390
آدرس: مجله معماری، ماهنامه معماری و شهرسازی همشهری، بخش شهرنگاری/ معماری و ادبیات، صفحات ۱۱۴،۱۱۵،۱۱۶ و ۱۱۷

باید معماری را به شکل کاراکتر در داستان‌ها نشان داد
پای سخنان علی خدایی در شهر بیرجند

   معماری و ادبیات، ادبیات و معماری، معماری در ادبیات یا ادبیات در معماری، مسئله شاید این است! بناهایی هستند که تو را شاعر می‌کنند. عمارت‌هایی پیدا می‌شوند که تمام احساساتت وقت قدم زدن در آن‌ها بیدار می‌شوند. داستان‌هایی نوشته شده‌اند که مفهوم معماری را در آن‌ها درک می‌کنی؛

می‌توانی با شخصیت‌های داستان در بناهای خیالی یا واقعی‌شان قدم بزنی، از شوادان‌ها، ساباط‌ها بگذری. طبقات را طی کنی. زاویه‌ها را بفهمی و مثلاً روی تاقچه‌ی اتاقی مرموز، آئینه ببینی.

می‌توانی با خیابانی که هر روز طی می‌کنی و نمی‌بینیدش، در داستان یک نویسنده‌ی جوان، آشتی کنی یا پیچ و خم محله‌ای را که پدربزرگ پدرت، بیش از صد سال پیش در آن می‌زیسته در میان داستانی قدیمی، زندگی کنی. بیایید یک بار دیگر به رمان‌ها، اشعار و داستان‌های کوتاه و بلندی که خوانده‌ایم، نگاه و ردپای معماری را در آن‌ها کشف کنیم.

در شماره آبان‌ماه مجله معماری، گزارشی از «کارگاه فهم معماری ایران از پنجره بیرجند»  خواندید؛ کارگاه معمارانه‌ای که بعد از کاشان، شوشتر و گرگان، حالا به بیرجند رسیده بود. شرکت‌کنندگان در این رویداد پنج روزه، به جز آشنایی با معماری منطقه، در نشست‌ها و برنامه‌های مختلف دیگری هم که در این رابطه برگزار شد شرکت کردند. یکی از این برنامه‌ها، نشست ادبیات با حضور علی خدایی بود.

از بیرجند نامه
«اتفاق مهمی است که اینجا هستیم. وقتی وارد این باغ شدم و نمایشگاه عکس را دیدم، احساس کردم تمام مردم بیرجند از آغاز قرن به ما نگاه می‌کنند.» علی خدایی با این گفته، نشست معماری و ادبیات را آغاز می‌کند. رویدادی که در یکی از شب‌های سرد بیرجند، در باغ تاریخی اکبریه بیرجند برگزار شد.
خدایی بخشی از کتاب بیرجندنامه را برای برای حضار می‌خواند و توضیح می‌دهد که تصویرهایی که از زندگی و فرهنگ مردم بیرجند در این متن آمده، شبیه تصاویری است که در کتاب زندگانی من اثر عبدالله مستوفی، از زندگی مردم در زمان قاجاریه داده‌ شده است.

...

خدایی به عنوان مثال به مطلبی اشاره می‌کند که مدتی پیش برای یکی از مجله¬های گروه همشهری ـ سرزمین من ـ نوشته است: «وقتی کلاس چهارم دبستان بودم، به اصفهان آمدیم. یادم هست که با مادرم به میدان جلفا رفتیم که در آن شنبه بازار بود و زن‌ها سبزی و چینی و دکمه و پارچه می‌فروختند. اما حالا این میدان تغییر کاربری خیلی جالبی داشته. دور تا دورش کافه‌های زیادی باز شده‌اند که جوان‌ها می‌نشینند، با لب‌تاپ‌هایشان کار می‌کنند. کتاب ‌می‌خوانند، صحبت می‌کنند و فراغت جالبی دارند. حالا جوان‌ترها موظفند ادبیات آن را پیدا و آن را برای ما در داستان‌ها و سفرنامه‌ها ثبت کنند.»

خواندن بیشتر ..

مجله معماری
زمان انتشار: آبان ماه ۹0
آدرس: مجله معماری، ماهنامه معماری و شهرسازی همشهری، بخش خبر و گزارش، صفحات 22 تا 27

نگاهی به کارگاه فهم معماری ایران از پنجره بیرجند

در حوالی بیرجند

برای فهمیدن مسجد شیخ لطف‌الله اصفهان، خانه بروجردی‌های کاشان، خانه مرعشی شوشتر، معماری خانه‌های روستاهای چینو و مایان در استان گلستان و باغ تاریخی اکبریه بیرجند نمی‌شود در کلاس درس نشست، عکس‌ها و طراحی‌های دیگران را از این بناها دید و به حرف‌های استاد گوش داد.

باید این بناها را از نزدیک ببینید. باید در مسجد قدم بزنید، خنکای شوادان‌ها را احساس کنید و آبشارهای شوشتر را از بالای خانه  مرعشی درک کنید. این نکته‌ی مهمی است که پایه و اساس برنامه‌ای به نام «کارگاه فهم معماری ایران» را تشکیل می‌دهد.

کارگاه‌هایی که از سال 87 هر ساله چند صد نفر از دانشجویان و اساتید معماری را در شهری که معماری‌ منحصر به فردی دارد، گردهم می‌آورد و فرصتی می‌شود تا به تعبیر دکتر مهدی حجت، دانشجویان معماری در محضر معماری حاضر شوند و ارزش‌های متنوعی را که در این سرزمین وجود دارد، درک کنند.

اصفهان، تهران، کاشان، شوشتر، گرگان و بیرجند شهرهایی بودند که دریچه‌ای شدند برای فهم معماری ایران. و این بار کارگاه فهم معماری ایران از پنجره بیرجند، از سوی دبیرخانه رویدادهای معماری ایران (وابسته به مرکز مطالعات و تحقیقات شهرسازی و معماری ایران) از 27 تا 31 شهریور ماه در استان خراسان جنوبی با محوریت حوزه فرهنگی بیرجند...

خواندن بیشتر ..