روزنامه اصفهان زیبا
زمان انتشار: چهارشنبه 20 مردادماه 1389
آدرس: روزنامه اصفهان زیبا، صفحه فرهنگ و هنر
اصفهان، شهر نواهای ماندگار است. از نوای آب بگیرید تا نوای نی تا آوازهای
زیر پل خواجو و البته نواهایی که گاه و بی‌گاه میهمان اصفهان می‌شوند درست
مثل نوای شاه‌کمان «کیهان کلهر»، استاد کمانچه، که سه شب میهمان اصفهان
بود و با گروه هم‌نوازان کلهر، اصفهانی‌ها را به موسیقی زیبایش میهمان کرد.
کیهان کلهر همراه با حمیدرضا نوربخش؛ خواننده‌ی گروه و جهانگیری؛ نوازنده‌ی نی، پنجشنبه، 14 مردادماه، قبل از اولین کنسرتش در اصفهان، به خانه هنرمندان آمد و در نشست با خبرنگاران درباره‌ی مسایل زیادی از جمله وضعیت موسیقی سنتی، وضعیت آموزش موسیقی در کشور و برنامه‌هایش برای آینده، صحبت کرد.
گفت با این نظر که «موسیقی سنتی مخصوصاً میان جوانان، زیاد مورد توجه قرار نمی‌گیرد» مخالف است. موسیقی سنتی به نسبت بستری که برای آن فراهم کرده‌اند، خیلی هم مورد توجه قرار می‌گیرد و این بی سابقه است مخصوصاً وقتی این نسبت را با کشورهای دیگر مقایسه کنیم.
«من از کمیت راضی‌ام اما
در مورد کیفیت، نه. موسیقی ایرانی جایش در جامعه خیلی روشن است و همیشه من
از تعداد جوان‌هایی که به کنسرت می‌آیند، ساز می‌زنند و در ارتباطند، تعجب
کرده‌ام. البته این حاصل کاری هست که از 45 سال پیش شروع شده. فقط در یک
مقطعی از نظر آموزش دچار مشکل شدیم.»
خبرنگاری
سوال را این گونه تصحیح می‌کند که چرا ما چنین رویدادهایی را مثلاً در
اصفهان، که جایگاه ویژه‌ای در موسیقی دارد، کمتر می‌بینیم. کیهان کلهر
پاسخ می‌دهد:«به خاطر این که فضایی برای موسیقی مشخص نشده. خودجوش انجام
می‌شود. شما نگاه کنید مثلاً وقتی یک مسابقه‌ی ورزشی انجام می‌شود، ده‌ها
سازمان در برگزاری این رویداد دخیل هستند. یکی ورزشگاه را هماهنگ می‌کند،
یکی مسئول طرفداران است و... ما در موسیقی هنوز تشکیلاتی نداریم.
تشکیلات موسیقی ما مثل یک باغ قدیمی و خیلی زیبایی است که درش را بسته‌اند و کسی هم آبیاری‌اش نمی‌کند، هر چه هم که از آنجا در می‌آید، خودجوش است یا درختان تنومندی که در فرهنگ موسیقی‌مان خوشبختانه آن‌ها را داریم، نفس می‌کشند و به موسیقی کمک می‌کنند.
به همین خاطر ما هنوز به این می‌توانیم بگوییم باغ. البته من اصلاً این صحبت‌ها را به عنوان گلایه مطرح نمی‌کنم. نه از هیچ کس گلایه دارم، نه از کسی توقعی دارم. چیزی که الان داریم خیلی زیاد است به نسبت کاری که شده و آن هم بر دوش اشخاص بوده نه نهادها.»
«بداهه نوازی» جایگاه ویژه‌ای در کارنامه‌ی موسیقایی کیهان کلهر، آهنگساز و برترین نوازنده‌ی کمانچه، دارد. او در این باره می‌گوید:« اصلاً اساس و جوهره‌ی موسیقی ما بداهه نوازی است. اگر بداهه نوازی را از موسیقی ایرانی برداریم، هیچ توضیحی نداریم بدهیم!
اما متاسفانه، به بداهه‌نوازی به خاطر شیوه‌ی نادرست آموزش موسیقی، در نسل جدید توجه نمی‌شود. در واقع بچه‌های امروز می‌آیند. کتاب‌ها را می‌زنند. ردیف و یک سری قطعه را می‌نوازند. و بعد هم بک گروه درست می‌کنند، ده نفر، 15 نفر. حتی یک نفرشان در سه تا پنج گروه، ساز می‌زند. اصلاً وقتی ندارند که رشد کنند و به جایی برسند که بتوانند بداهه بنوازند.
الان در سی‌دی‌هایی که منتشر می‌شود، یک خواننده، 8 تا تصنیف می‌خواند و همین. همه قطعه‌نواز شده‌اند. امیدوارم معلم‌ها و کسانی که دارند تدریس می‌کنند، بچه‌ها را ترغیب کنند به گوش کردن بداهه‌نوازی و تقلید از آن تا نوازندگان جوان هم آهسته آهسته بتوانند در این زمینه فعالیت کنند.»
استاد
کمانچه، که تک‌نوازی‌ها و هم‌نوازی‌هایش در کنسرت‌های پرشمارش در
اقصی‌نقاط جهان شنیده می‌شود، آلبوم‌های متفاوتی مانند «شهر خاموش» منتشر
کرده‌است،
و از او به عنوان جهانی‌ترین مرد موسیقی ایران یاد می‌کنند، از انرژی زیادی که در این مدت از مخاطبان کنسرت‌هایش در شهرهای مختلف گرفته‌است،
می‌گوید:« شنونده‌ی ایرانی با این نوع موسیقی زندگی کرده و بزرگ شده.در خانواده‌اش، در لالایی مادرش بوده. اصلاً طرز گوش دادنش به موسیقی ایرانی، به طور ریشه‌ای فرق می‌کندبه همین دلیل عکس‌العملش متفاوت و احساسی‌تر است. من از این کنسرت‌ها برای چند سالم انرژی گرفته‌ام آن قدر که برایم باورنکردنی است.»
عادت کرده‌ایم، کنسرت را به خواننده بشناسیم یا حداکثر به گروه. کمتر کنسرت‌هایی می‌بینیم که مردم به خاطر یک نوازنده آمده‌باشند اما کنسرت گروه هم‌نوازان کلهر از این دسته، بود. شنبه شب، 16 مرداد ماه، مردم به سالن رودکی ملک‌شهر امدند تا نوای ساز جدید کیهان کلهر را بشنوند برای همین تک نوازی، دو نوازی و بعد گروه نوازی او را با شاه کمان، با علاقه گوش دادند. و آخرین شب اجرای گروه هم‌نوازان کلهر با قطعه‌ای به یاد استاد مشکاتیان پایان یافت.
صفحات مرتبط: هیچ انتظاری از مدیران ندارم، استعداد کم نداریم. موسیقی کم داریم، الان دوست دارم در ایران کار کنم، کلهر در اصفهان: شاه کمان، کمانچه با 5 سیم است، گزارش متنی در تصویری از نشست مطبوعاتی کیهان کلهر، اهالی موسیقی از همکارانشان بیشتر ضربه می‌خورند
