گزارشی از نشست مطبوعاتی فیلم «جوجه سلطان»
نخستین فیلم داستانی سه بعدی کشور در اصفهان ساخته شد
فیلم سه بعدی «جوجه سلطان» به عنوان اولین فیلم داستانی سه بعدی کشور در 13 دقیقه، ژانر طنز و با سرمایه‌گذاری بخش خصوصی برای پخش در سینماهای 4بعدی ساخته شده‌است و 15 تیرماه وارد بازار خواهد شد.
پنجشنبه 8 تیرماه، نشست خبری با حضور عوامل تولید این فیلم در اصفهان برگزار شد. در این جلسه امیر آذرسا، کارگردان، محمد کراچیان نویسنده فیلمنامه، مجتبی وطن‌خواهان اصفهانی تدوینگر و حجت‌الاسلام سیدمهدی مدنیان تهیه کننده فیلم به سوالات خبرنگاران پاسخ دادند.
تولید ملی فقط در کارخانه‌های نیست
حجت‌الاسلام مدنیان با اشاره به نخستین بودن این فیلم، گفت: «نکته مهمی که مارا ترغیب کرد تا برای سینماهای 4بعدی فیلمی تهیه کنیم، این بود که اکثر فیلم‌هایی که الان در سینماهای 4بعدی نمایش داده می‌شوند، فیلم‌هایی دارای فقر فرهنگی هستند.»
تهیه‌کننده جوجه سلطان، ادامه داد: «با این فیلم اولین تولید ایرانی فیلم‌های مخصوص سینمای 4 بعدی را در کشور داریم. این حرکت از اصفهان شروع شده و امیدواریم ساخت فیلم‌هایی برای سینمای 3 بعدی به زودی از مهجوریت خارج شود. ما معتقدیم اصفهان با پتانسیل‌هایی که دارد می‌تواند در این زمینه پیشتاز باشد. جوجه سلطان اولین فیلمی است که با عوامل حرفه‌ای و به صورت داستانی با قابلیت عرضه و رقابت در سینماهای 3 و 4بعدی ساخته شده است.»
به گفته مدنیان، جوجه سلطان اولین فیلمی که در استان اصفهان با صدای دالبی کار شده است. او تاکید می‌کند: « اولین فیلمی که به طور جدی در کشور با صدای دالبی تهیه شد، دوئل بود اما صدای آن فیلم از سه کانال تشکیل شده بود در حالی که برای جوجه سلطان 5 کانال تعریف شده است به عبارتی، صدای فیلم با 5 باند به گوش مخاطب می‌رسد.»
او با اشاره به سال تولید ملی گفت: «تولید ملی فقط در کارخانه‌ها، اقتصاد و بحث خدمات نیست. می‌توان تولید ملی را حوزه فرهنگ هم دید.» او سپس از ارسال این فیلم به جشنواره 3DFF که جشنواره مخصوص فیلم‌های سه بعدی است، خبر داد.
این دانش‌آموخته تهیه‌کنندگی تلویزیون از دانشکده صدا و سیما با اشاره از خریداری دوربین سه بعدی و امکانات مناسب برای تولید فیلم‌های سه بعدی دیگر خبر داد و گفت: «سینماهای 4 بعدی، سه گونه فیلم‌ها را می‌توانند پخش کنند. فیلم‌های رئال، انیمیشن سه بعدی و حوزه سیمولیشن و ما در ادامه کارمان، فیلم‌هایی در این حوزه‌ها هم خواهیم ساخت.»
تهیه کننده فیلم جوجه سلطان، تولید ملی با فرهنگ ملی و بومی، گویش فارسی و امکان تبلیغات تجاری را به عنوان سه مشخصه این فیلم عنوان و اظهار امیدواری کرد که مردم و سینماداران از این فیلم، و فیلم‌های مشابه استقبال نمایند.
انبوه فیلم‌های ژانر وحشت؛ مهمترین معضل سینماهای 4بعدی
امیر آذرسا، با اشاره به این که قدمت فیلم‌های سه بعدی در ایران، به حدود 40 سال پیش می‌رسد، گفت: « 7 سال بعد از تولد سینمای سه بعدی در دنیا، نمایش فیلم سه بعدی را در ایران داشته‌ایم. اما در همان کارهای هالیوودی هم شش سال بعد از تولد فیلم سه بعدی، فیلمی ساخته شد که الان به نام پدر فیلم سه بعدی دنیا شناخته می‌شود. به این دلیل که آن فیلم توانایی ارتباط با دیتاشیت سینماهای 4 بعدی را داشته است. فیلم ما از نظر تکنیک سه بعدی اولین فیلم نیست. یک فیلم مستند و دو سه فیلم کوتاه دیگر ساخته شده. اما فیلم ما اولین فیلم سینمای سه بعدی است که قابلیت ارتباط با دیتاشیت و افکت‌های مورد نیاز سینماهای 4بعدی را دارد.»
کارگردان فیلم جوجه سلطان در پاسخ به سوالی درباره اقتضائات فیلم‌های عرضه شده در سینماهای چهار بعدی، گفت: «دو نگاه به سینماهای 4بعدی وجود دارد. نگاه تجاری‌اش این است که هر عنصر را به یک بعد نسبت می‌دهند و سینماهای 5 و 6 بعدی هم به وجود می‌آیند. اما نگاه علمی این است که هر عنصری که خارج از تصویر به شما القا شود و ایجاد احساس کند، بعد چهارم به حساب می‌آید. اما این عناصر باید موازی سازی شوند و تعاملی با عناصر داستان داشته باشند. مثلاً وقتی در داستان دود می‌بینیم، در محیط سینما هم دود ببینیم. اگر فضای فیلم گرم است، گرما در سینما حس کنیم. فیلم سه بعدی به دلیل عمق میدانی که دارد بین تماشاچی و عناصر داستان ایجاد فاصله می‌کند. تطابق افکت‌های محیط سینما و تطبیق عمق میدانی که بیننده با فیلم دارد، باعث می‌شود بیننده در فضای جدیدی قرار بگیرد.»
آذرسا افزود: « تکنیک‌های مکانیکی که در سینما استفاده می‌شود، ساده‌اند ولی جذابیتی می‌دهند که بیننده را تا آخر می‌نشاند. اما همین افکت‌ها باعث شده که سینماداران بزرگ دنیا دنبال فیلم‌های هیجانی بگردند. فیلم‌هایی که افکت‌های بیشتری داشته باشند و خب این تقاضا برای هیجان و افکت‌های بیشتر فیلمسازان را به سمت ساخت فیلم‌هایی در ژانر وحشت سوق می‌دهد. یکی از بزرگترین معضلاتی که ما در سینماهای 4 بعدی کشور دیدیم، این بود که فیلم‌های موجود و قابل پخش، در ژانر وحشت هستند.»
به گفته آذرسا، به دلیل هزینه‌های بالا، توانمندی تجهیز یک سینمای واقعی و تبدیل آن به سینمای چهار بعدی، در کشور نیست. مدنیان، با اشاره به هزینه زیاد تجهیز صندلی‌ها گفت: «سینماداران مجبور می‌شوند تعداد صندلی‌ها را پایین بیاورند و این باعث شده که اکثر سینماهای سه بعدی و چهاربعدی کشور، در مراکز تفریحی و شهربازی‌ها دایر شوند و به همین خاطر، رنج سنی مخاطبان این سینماها به زیر 20 سال، کاهش یافته است. اما خب خانواده‌ها هم با بچه‌ها همراه می‌شوند.»
امیر آذرسا درباره مطالعات صورت گرفته بر جامعه مخاطبان فیلم، گفت: «متاسفانه فیلم‌هایی که الان در سینماهای 4 بعدی نمایش داده می‌شوند، فقط سرگرم کننده‌اند. بچه 5 ساله، نوجوان 12 ساله توانایی برداشت مفاهیم را دارد اما سینمادارها فقط برایشان مهم است که مخاطب 10 دقیقه بیاید حس وحشت را درک کند و برود. یکی از مهمترین محورهای تحقیقاتی ما این بود که آیا می‌شود فیلمی را در 10 یا 12 دقیقه، در سینمای 4بعدی و در محیط سرگرم‌کننده به مخاطب ارائه کرد در حالی که حرفی هم برای گفتن داشته باشد. می‌خواستیم مخاطبان 7،8 ساله تا والدین، با دیدن این فیلم هم سرگرم بشوند و هم مفاهیم آموزنده‌ای برداشت کنند.»
فصل جدیدی باز کرده‌ایم؛ مثل کیارستمی، مجیدی و فرهادی
محمد کراچیان، فیلمنامه‌نویس، از فیلم جوجه سلطان به عنوان یک آشنایی زدایی در دنیای فیلم‌های سه بعدی یاد کرد و گفت: «اکثر فیلم‌هایی که حالا در سینماهای 4بعدی می‌بینید، صرفا هدفشان نشان دادن تکنیک سه بعدی است. ژانر طنز را انتخاب کردیم و توانایی سه بعدی را در کنار داستان فیلم با هم داریم. این فیلم در جغرافیای ایران اتفاق می‌افتد و همه چیز ایرانی است. داستان فیلم هم ایرانی است اما نکته مهم این است که ما تکنیک سه بعدی را به فیلم تحمیل نکرده‌ایم. نوع روایتش به گونه‌ای است که اقتضا می‌کند تکنیک سه بعدی داشته باشد.»
نویسنده فیلمنامه جوجه سلطان با تاکید بر این که این فیلم در اصفهان و با عواملی که همه به جز بازیگر نقش اول، اصفهانی هستند ساخته شده، گفت: «همان طور که در اصفهان معماری چند وجهی داریم، در این فیلم هم می‌خواستیم سینمای چند وجهی را به نمایش بگذاریم. ادعای ما این است که همان قدر که عباس کیارستمی توانست سینمای جهان را با خانه دوست کجاست تکان بدهد، همان قدر که مجید مجیدی با بچه‌های آسمان و رنگ خدا و اصغر فرهادی با گرفتن اسکار فصل جدیدی را در سینما باز کردند، ما هم با فیلم جوجه سلطان در سینمای سه بعدی فصلی را باز کرده‌ایم.»
کراچیان با اشاره به مطالعات صورت گرفته در زمینه مخاطب‌شناسی فیلم، گفت: « ژانر ملودرام و عنصر طنز را برای این فیلم انتخاب کردیم. آدم‌های مختلفی هم در فیلم حضور دارند که همه نمونه‌های آماری و عینی جامعه ما هستند. بنابراین هر مخاطبی که وارد سینما می‌شود، نماینده‌ای از خودش را در فیلم خواهد دید.»
محمد کراچیان درباره فیلمنامه جوجه سلطان گفت: «تکنیک روایی فیلم، نوعی است که در هزار و یک شب می‌بینید. یک داستان از دل داستان دیگر بیرون می‌آید در عین حال که یک دانای کل هست. در این 12 دقیقه مخاطب با 3 تا 4 داستان مواجه می‌شود که هر داستان علاوه بر این که داستان قبلی را کامل می‌کند، خودش هم یک داستان است.»
کاش علی حاتمی فیلم سه بعدی می‌ساخت
مجتبی وطن‌خواهان اصفهانی که با جوجه سلطان اولین تجربه تدوین فیلم سه بعدی را داشته، گفت: «برای تدوین فیلم‌های دو بعدی و سه بعدی از نظر ریتم و فضاسازی تفاوتی وجود ندارد. فقط در فیلم‌های سه بعدی باید به مخاطب بیشتر اجازه بدهیم که با تصویر ارتباط برقرار کند به همین دلیل در فضای سه بعدی خیلی وقت‌ها باید پلان را نگه داریم تا مخاطب بتواند با تصویر ارتباط برقرار کند.»
به گفته وطن‌خواهان، قصه‌ها و اشعار ایرانی چند وجهی هستند بنابراین سینمای سه بعدی به فرهنگ ما نزدیک است و فیلمسازان می‌توانند بدون این که گرفتار تکنیک شوند، در این سینما کار کنند. او سپس افزود: «من متاسفم که تکنیک سه بعدی زودتر در سینمای ایران به وجود نیامد. کاش علی حاتمی می‌توانست هزاردستان و مادر را سه بعدی بسازد.»
